Kroatië

Kroaten spreken vaak meer dan een taal. Het is daarom goed om van te voren te peilen in welke taal uw zakenpartner wil communiceren. Kroatisch is de officiële zakelijke taal, maar veel zakenmensen spreken ook Engels en Duits. Aan de Adriatische kust spreken Kroaten vaak Italiaans, vooral in Istrië.

Een zakenrelatie opbouwen is erg belangrijk, dus neem hier de tijd voor. Kroaten leren hun zakenpartner graag goed kennen, zodat zij weten wat voor vlees ze in de kuip hebben. Na een paar ontmoetingen laten Kroaten meer van zichzelf zien en wordt de relatie steeds informeler. Een persoonlijke zakenrelatie leidt ook vaak tot een goed zakelijk netwerk in Kroatië.

Samen eten past goed bij de sociale zakencultuur van Kroatië. Plan daarom eetafspraken in, bijvoorbeeld om elkaar beter te leren kennen of om te onderhandelen. Vervolgbijeenkomsten vinden ook vaak plaats in een restaurant. Tafelmanieren zijn informeel. Laat eventueel een klein beetje eten liggen, om te laten zien dat er genoeg is geserveerd.

Voor Kroaten is goed gekleed zijn een teken van respect. Dat laat zien hoe ze tegen zakendoen aankijken. Het verschilt per regio; houd daar rekening mee. In het binnenland, waaronder in Zagreb, dragen Kroaten meestal formele kleding. Denk aan een pak voor mannen en een nette broek en blouse voor vrouwen. Een overhemd met korte mouwen kan ook, vooral aan de warmere Adriatische kust. Daar dragen mensen vaak iets informelere kleding.

Ondanks de ontspannen zakencultuur, zijn Kroatische bedrijven nog vaak hiërarchisch. Onderschat dit niet. Mensen die bovenaan de ladder staan, nemen ook echt de beslissingen. De beslissingsnemer is meestal niet de persoon die naar een eerste kennismakingsafspraak komt. Bij een eerste ontmoeting is meestal iemand die lager in de hiërarchie staat, bijvoorbeeld een lagere manager.

Kroaten communiceren vriendelijk, maar benaderen zakenpartners in het begin nog erg diplomatiek. Zij leren hen graag eerst goed kennen. Wees daarom sociaal, maar communiceer niet te direct. Begin een vergadering met koetjes en kalfjes, en ga pas daarna over op zakendoen. Houd de eerste ontmoeting vriendelijk en beleefd. Na een paar afspraken is er ruimte voor informelere communicatie.

Kroaten verwachten geen cadeaus bij een eerste ontmoeting. Kleine relatiegeschenken kunnen later wel de persoonlijke zakenrelatie bevestigen. Kleine cadeaus zoals een boek of souvenir zijn prima. Breng bij een eventuele uitnodiging thuis bloemen mee voor de gastvrouw. Maar geef geen dure cadeaus, want dit zien Kroaten als een vorm van omkoperij.

Kroaten nemen vaak de tijd voor vergaderingen. Agendapunten zien zij als een richtlijn voor het gesprek, niet als strakke planning. Houd er rekening mee dat afspraken lang kunnen duren en wees flexibel. Een vergadering afronden omdat er geen tijd meer is, komt slecht over.