Roemenië

Check van tevoren welke taal de zakenpartner spreekt. De jongere generatie spreekt meestal goed Engels. Verder komt het ook voor dat zakenpartners alleen Roemeens, of als 2e taal Duits of Frans spreken. Regel wanneer nodig een goede tolk. Ook is het goed om te weten dat het Roemeens een Romaanse taal is, net zoals het Frans en Italiaans. Roemenen zijn hier trots op, omdat dit hen onderscheidt van andere Oost-Europese landen.

Vertrouwen en persoonlijke relaties zijn essentieel in Roemenië. Roemenen praten daarom vaak eerst over koetjes en kalfjes, voordat ze ter zake komen. Een goede zakenrelatie opbouwen kost tijd, maar kan veel deuren openen. Complimenten komen goed over. Onpersoonlijkere manieren van contact leggen, zoals 'cold calling', werken minder goed dan kennismaken via een kennis of op evenementen. Onderhoud ook na het 1e contact de zakenrelatie goed.

Geef een stevige handdruk en kijk de zakenpartner in de ogen bij een begroeting. Spreek hem of haar aan met 'domnul' (mijnheer) of 'doamna' (mevrouw) en daarna de achternaam. Spreek een zakenpartner pas aan met zijn of haar voornaam, als de zakenpartner zelf aangeeft dat dit mag.

Bij een uitnodiging voor diner is het netjes om op tijd te komen. Draag nette kleding en wacht tot de gastheer- of vrouw een stoel aanwijst. Begin pas met eten nadat hij of zij 'pofta buna' (eet smakelijk) zegt. Het is beleefd om erop te staan dat men vol zit. Dit zien Roemenen als beleefd, maar nemen zij niet serieus.

Ouderen hebben veel aanzien in Roemenië, ook in het zakenleven. Binnen het bedrijf zien Roemenen hen als degenen die het beste de beslissingen kunnen nemen. Ook titels en opleidingen zijn belangrijk. Toon respect voor deze zaken bij Roemeense zakenpartners.

Promotiegeschenken, bloemen of bonbons zijn geschikte relatiegeschenken. Roemenen stellen deze altijd op prijs. Geef bij bloemen wel een oneven aantal. Een even aantal is namelijk voor begrafenissen.

De zakelijke dresscode in Roemenië is vrij formeel. Een (mantel)pak of andere nette kleding is daarom een must. Niet alleen bij vergaderingen, maar bijvoorbeeld ook tijdens zakendiners. Bij twijfel is het niet vreemd om na te vragen of informelere kleding past bij een bepaalde gelegenheid. Let er verder op dat een tas niet op de grond staat. Dit brengt volgens Roemenen ongeluk.

In Roemeense bedrijven beslist altijd de hoogste in rang. Onderhandel daarom alleen met gelijken in rang, anders kan het zijn dat de gesprekspartner geen beslissingen mag nemen. Delegeer het onderhandelen ook niet aan iemand uit het eigen bedrijf die als lager in de hiërarchie gezien kan worden.

Bij Roemenen staat beleefdheid en hoffelijkheid hoog in het vaandel. Ze zijn erg gastvrij en open. Toon hen dezelfde beleefdheid. Dit kan bijvoorbeeld door opbouwende kritiek in een vergadering altijd op de groep als geheel te richten, en niet op individuele personen.