De stichting

Gepubliceerd door:
KVK
Centraal Bureau voor de Statistiek
5 min lezen
English version

Als u een maatschappelijk, sociaal of ideëel doel heeft, kunt u een stichting oprichten. Een stichting richt u alleen of met anderen op. Mogelijke winst gebruikt de stichting om het ideële doel te bereiken.

Wat is een stichting?

Een stichting is een organisatie met een maatschappelijk, sociaal of ideëel doel. Een stichting heeft niet als doel om winst te maken. Een stichting mág wel winst maken, als deze winst gebruikt wordt om het doel van de stichting te behalen.

Bestuur

Een stichting heeft altijd een bestuur. In de statuten kunt u bepalen dat er ook een Raad van Toezicht is. Dit is niet verplicht. De Raad van Toezicht houdt toezicht op het bestuur. Een stichting mag geen winst uitkeren aan de bestuurders.

De stichting is een rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid. Dat betekent dat de bestuurders meestal niet aansprakelijk zijn met hun privévermogen voor mogelijke schulden.

Geen leden of aandeelhouders

Anders dan de vereniging, heeft een stichting geen leden. Daardoor hoeft er geen ledenvergadering plaats te vinden om belangrijke besluiten te nemen. Het geld van een stichting komt binnen via donaties, leningen, subsidies en erfenissen. Een stichting heeft geen aandeelhouders.

Behalve dat de stichting als rechtsvorm voor goede doelen wordt gebruikt, zijn er ook andere toepassingen. Zo zijn veel betaald voetbalclubs een stichting. Ook zijn omroepen vaak een stichting, net als ziekenhuizen, musea, laboratoria en zorginstellingen.

Oprichten

Een stichting richt u op bij de notaris. Bij de notaris laat u ook de statuten vastleggen van de stichting. Hierin staan regels over de manier van werken van de stichting. Bijvoorbeeld hoe u bestuurders benoemt en ontslaat. Het oprichten van een stichting bij de notaris kost tussen de € 500 en € 1.500.

U kunt een stichting alleen of samen met anderen oprichten. Iemand anders kan ook na uw dood namens u een stichting oprichten. U heeft deze wens dan in uw testament gezet. Ook een rechtspersoon, zoals een bv, kan een stichting oprichten. Voor een stichting heeft u geen minimaal startkapitaal nodig.

Inschrijven bij KVK

De notaris schrijft uw stichting in bij het Handelsregister van KVK. Hiervoor betaalt u een inschrijfvergoeding. KVK geeft uw gegevens door aan de Belastingdienst. De Belastingdienst kijkt of u belasting moet betalen en stuurt hierover een brief.

De notaris schrijft ook alle bestuurders in bij het Handelsregister. Let op: Zolang de stichting niet is ingeschreven in het Handelsregister bent u als bestuurslid naast de stichting mede aansprakelijk.

UBO-register

Bij de oprichting schrijft de notaris ook de uiteindelijk belanghebbenden in bij het UBO-register van KVK. Uiteindelijk belanghebbenden (in het Engels ‘ultimate beneficial owner’, afgekort UBO) zijn bijvoorbeeld personen die directe of beslissende invloed hebben op de stichting.

Administratie

U bent volgens de wet verplicht een administratie bij te houden. Heeft uw stichting een onderneming en 2 jaar achter elkaar minimaal € 6 miljoen per jaar omzet? Dan moet u een jaarrekening deponeren bij KVK. Welke gegevens u moet inleveren, hangt af van de omvang van uw bedrijf.

Belasting

Een stichting zonder onderneming betaalt geen belasting. Voert u wel structureel commerciële activiteiten uit? Dan betaalt u vennootschapsbelasting over de winst. U kunt gebruikmaken van de aftrekposten voor vennootschapsbelasting, zoals verschillende vormen van investeringsaftrek. Lees meer over wanneer een stichting wel of geen belasting betaalt op Belastingdienst.nl.

Of de stichting btw moet inhouden en afdragen aan de Belastingdienst, hangt af van uw specifieke situatie. Kijk voor meer informatie op Belastingdienst.nl.

Aansprakelijkheid bij schulden

Een stichting is een rechtspersoon. Dit betekent dat u als bestuurder meestal niet aansprakelijk bent voor de schulden. Er zijn wel uitzonderingen op deze regel. Bestuurders zijn bijvoorbeeld wel aansprakelijk bij wanbestuur, of als de stichting nog niet is ingeschreven in het Handelsregister. U kunt zich als bestuurder tegen risico’s verzekeren.

Lees meer over bestuurdersaansprakelijkheid.

Contracten tekenen

Het bestuur is als geheel tekenbevoegd. Dat betekent dat de bestuurders samen of zelfstandig namens de onderneming contracten mogen tekenen of bepaalde rechtshandelingen kunnen uitvoeren. Wie alleen mag tekenen en wie met een of meer anderen moet tekenen, staat in de statuten.

Volmacht

Het bestuur kan ook iemand anders een volmacht geven. Dat is een verklaring waarin staat dat deze persoon ook namens het bedrijf kan handelen. Deze persoon is de gevolmachtigde. Schrijf de gevolmachtigde in in het Handelsregister. Dit is niet verplicht, maar wel handig. Zo weten uw zakenpartners zeker wie er mag handelen namens het bedrijf.

Personeel en vrijwilligers

Met een stichting kunt u personeel aannemen. Voor het personeel betaalt u loonheffingen en sociale premies. Als u voor het eerst een werknemer aanneemt, dan moet u zich als werkgever registreren bij de Belastingdienst. Lees wat u moet regelen als u voor het eerst personeel aanneemt.

Werkt uw stichting met vrijwilligers? Dan moet u zich houden aan de voorwaarden voor vrijwilligerswerk.

De bestuurders van een stichting kunnen ook in loondienst zijn van de stichting. De bestuurder is in loondienst als hij een arbeidsovereenkomst heeft. Hij verricht persoonlijke arbeid en krijgt daarvoor een vergoeding. Het werk moet in verhouding staan tot de vergoeding. De bestuurder mag dan niet alleen beslissingen nemen.

Bestuurder bij stichting met ANBI-status

De regels voor bestuurders bij een stichting met ANBI-status zijn anders. Als de stichting een Raad van Toezicht of Raad van Commissarissen heeft naast het bestuur, dan mag een bestuurder in loondienst zijn van de stichting. Heeft de stichting alleen een bestuur? Dan mag een bestuurder niet in loondienst zijn. Meestal krijgen de bestuurders alleen een vergoeding voor gemaakte onkosten.

Sociale zekerheid

Bent u als bestuurder in loondienst, dan bent u werknemer voor de sociale verzekeringen. Als u niet in loondienst bent, dan valt u niet onder de werknemersverzekeringen. Wel kunt u zich vrijwillig verzekeren. Ook kunt u zelf pensioen opbouwen.

Opheffen of wijzigen

Wilt u de stichting beëindigen? Dan moet het bestuur eerst besluiten de rechtspersoon te ontbinden. Een ontbonden rechtspersoon houdt niet direct op te bestaan. De rechtspersoon is pas beëindigd als alle schulden en uitkeringen zijn betaald. Blijft er vermogen over? U heeft in de statuten bepaald waar het geld heen gaat.

Lees meer over het beëindigen van een rechtspersoon.

Wilt u de statuten wijzigen? Hier besluit het bestuur over. In de statuten heeft u vastgelegd hoe het bestuur de statuten kan wijzigen. De notaris controleert de wijzigingen en voert deze door.

Verandert de samenstelling van uw bestuur? U moet de bestuurswisseling binnen 8 dagen doorgeven aan KVK. Afgetreden bestuurders die nog in het Handelsregister staan, lopen het risico aansprakelijk te worden gesteld.

Feiten en cijfers: hoeveel verenigingen en stichtingen zijn er?

De grafiek toont het aantal verenigingen en stichtingen in Nederland per kwartaal. In 2019 kwam het aantal voor het eerst boven de 40 duizend.

Grafiek

Bron: CBS CC BY 4.0